
Kernbegrippen
- Het ecologische zelf
- Het wakker worden van het bewustzijn
- Spirituele oefeningen zoals meditatie, mindfullness en yoga
- Een co-creator van evolutie worden
- Overeenkomsten van religies
Introductie
“Je moet de verandering zijn die je in de wereld wilt zien” – Mahatma Gandhi
De eerste stap naar een duurzamere wereld is de transformatie van het bewustzijn. Duurzaam handelen volgt op duurzaam ‘denken’. Het is belangrijk voor het begrip van jongeren waar ze nu in hun leven zijn en waar ze zich naar toe willen ontwikkelen. In dit thema gaan de jongeren manieren verkennen om zich bewust te worden van de huidige paradigma’s en conditie voor menselijke participatie in levensprocessen op de planeet, hun eigen rol daarin, en hoe ze deze kennis kunnen delen met anderen.
Om echt volwassen te worden, moeten jongeren de tijd nemen voor zichzelf om de moeilijke vragen te stellen over wat het betekent om door je eigen leven te hebben geleefd. Er is een rebellie in de handeling van groeiend bewustzijn. Jonge mensen trekken naar dit bewustzijn terwijl ze ontdekken wie ze zijn en wat hun mogelijkheden zijn.
Om bewust te worden dat verandering in de wereld begint bij jezelf.
Om bewust te worden dat het beeld wat je hebt van de wereld wordt beïnvloed door hoe je bent opgegroeid, je opleiding, je leefomgeving, de cultuur van de regio waarin je leeft, genetische factoren en je persoonlijke ontwikkeling.
Door alle delen van jezelf en van iemands persoonlijkheid te helpen ontwikkelen tot in de kleinste details en daarmee bijdragen aan een meer rechtvaardige, meer gebalanceerde wereld.
Verdiepende vragen
- Bevordert uw jongerenproject actief een cultuur die diversiteit viert en meerdere perspectieven integreert?
- Heeft u met de ‘Ladder of Inference’ geëxperimenteerd om gedetailleerder in kaart te brengen waarom jongeren in uw project bepaalde meningen hebben?
- Heeft u de ‘Ladder of Inference’ ingezet bij conflictsituaties binnen groepswerk van de jongeren?
- Zou het jongeren helpen om de verschillende kernwaarden en ethiek van hun project in kaart te brengen met hulp van de spiraaldynamiekkaart van de menselijke bio-psycho-sociale ontwikkeling om ervoor te zorgen dat het project een gezonde ontwikkeling mogelijk maakt en gezonde expressies van alle V-Meme clusters bevat in plaats van slechts één?
- Heeft u jongeren bij het ontwerpen van de communicatiestrategie van hun project laten kijken naar Barrett Brown’s artikel over ‘Communiceren over duurzaamheid’ om te zien of ze congruente manieren kunnen vinden om hun project aan verschillende doelgroepen te communiceren?
- In hoeverre staat uw project al zijn deelnemers toe om hun eigen spirituele pad te kiezen en staat het open voor mensen uit alle geloofsgroepen en religies?
- Worden meerdere menselijke intelligenties in uw project aangesproken waardoor het jongeren in staat stelt om hun talenten optimaal in te zetten tijdens de uitvoering van het project?
- Stimuleert u jongeren tijdens de uitvoering van hun project om een gezonde (integrale) levenswijze te hebben die hen op vele niveaus voedt?
- Heeft u overwogen het Chakra-systeem te gebruiken als een manier om verschillende functies en elementen voor een geïntegreerde integrale systeemontwerp in kaart te brengen?
- Als u ervaart dat de ontwerpteams van de jongeren effectiever zouden kunnen samenwerken om samen een ontwerp te maken, heeft u overwogen het hele team uit te nodigen om te pauzeren, te ontspannen, en iets te doen om het collectieve bewustzijn positief te stimuleren?
- Heeft u jongeren na laten denken over de ‘principes van evolutionair activisme’ en hoe deze principes zouden kunnen helpen bij het kiezen van passende activiteiten?
- Heeft u jongeren gestimuleerd hun ‘ikegai’ te ontdekken?
Theoretisch kader
► Ladder of Inference (SDG 16)
Herken je van jezelf dat je soms iets te snel een conclusie hebt getrokken? Dat kunnen soms juiste, maar ook verkeerde conclusies zijn die vervolgens kunnen leiden tot conflicten met andere mensen. Om niet direct voorbarige conclusies te trekken en meer op basis van feiten te redeneren, kan de inferentieladder (ook bekend als ladder van gevolgtrekking) helpen. Deze zogenoemde ladder werd in 1970 ontwikkeld door de Amerikaanse bedrijfskundige Chris Argyris. De ladder kent de volgende niveau’s:
- Realiteit en feiten
2. Selecteren van feiten
3. Interpreteren van feiten
4. Assumpties
5. Conclusies
6. Overtuigingen
7. Acties
► Spiral Dynamics (SDG 16 en SDG 17)
Spiral Dynamics biedt ons een alternatieve benadering voor het begrijpen van de evolutionaire ontwikkeling van onze beschaving en de conflicten die ontstaan tussen culturen en individuen en binnen individuen, en is het waard om verder te worden bestudeerd.
De grondlegger van Spiral Dynamics, Clare Graves, vat een belangrijk aspect van het model samen
wanneer hij schrijft:
“Kort gezegd, wat ik voorstel is dat de psychologie van de volwassen mens een opbouwend, emergent, oscillerend, spiraalvormig proces is, gemarkeerd door progressieve ondergeschiktheid van
oudere, lagere-orde gedragssystemen naar nieuwere, hogere-orde systemen wanneer de existentiële problemen van de mens veranderen. “
Het basismodel beschrijft een evolutie van de menselijke psyche op een opwaartse spiraal naar een meer spiritueel, holistisch wereldbeeld dat zijn hoogtepunt nog moet zien. Elke fase wordt gekenmerkt door een bepaald wereldbeeld of waardensysteem dat een “meme” wordt genoemd in de terminologie van de spiraaldynamiek, en een bepaalde kleur, en in twee niveaus, waarvan de tweede nauwelijks is begonnen. Het model kan worden weergegeven in de afbeelding van een spiraal.
Spiral Dynamics beschrijft acht niveaus van toenemende complexiteit.
- Beige – Overleven:
Het eerste en laagste bewustzijnsniveau is de beige meme. Dit is het niveau van de troep, gericht op overleven. - Paars – Geborgenheid:
Dit is het niveau van de stam, de hechte sociale eenheid waar de persoon onlosmakelijk mee verbonden is en zich desnoods voor opoffert. - Rood – Macht:
Dit is het niveau van de feodale rijken, met een hiërarchische machtsstructuur. Personen zijn hierin onderdelen van een machine die gemanipuleerd kan worden door de machtshebber. - Blauw – Orde:
Dit is het niveau van de conventionele samenleving. Goed en fout zijn hier vaststaand. Fowler heeft het hier over conventioneel: de dingen zijn zoals ze zijn, want zo zijn ze. Waarheid is hier voorgegeven door de conventies en tradities - Oranje – Succes:
Dit is bij uitstek het niveau van de individualistische, kapitalistische samenleving. Waarheid wordt gevonden door logische redenaties en empirisch onderzoek, waarna de juiste conclusie overblijft. Het is een individualistisch niveau; de mens ervaart en beschouwt zichzelf bij uitstek als een individu, een eiland op zichzelf. - Groen – Gemeenschap:
Groen is het niveau van het relativisme: je kan het zo zien, maar je kan het ook anders zien, en zo heeft iedereen zijn eigen waarheid. Wilber spreekt hier van “the mean green meme”: de archetypische wereldverbeteraar die met iedereen het beste voorheeft, maar geen keuzes kan maken en conflicten uit de weg gaat. - Geel – Synergie:
Op dit niveau heeft relativisme plaats gemaakt voor systeemdenken: het besef dat alles onderling verbonden is, en dat de mens hier een actieve rol in speelt. - Turquoise – Holistisch:
Het hoogste niveau is holistisch. De wereld wordt gezien als een interactief, onderling systeem.
Bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Spiral_dynamics.
Voor een meer visuele interpretatie ga je naar: http://www.spiraldynamics.net/.
► Barrett C. Brown; communicatiestijlen voor de vijf verschillende ecologische zelven (SDG 17)
De kunst van iemand bereiken in de communicatie is om mensen echt te eren
waar ze zijn, zonder te proberen ze te veranderen. Daarbij is het belangrijk om zorgvuldig over duurzaamheid te communiceren op een manier die resoneert met iemands wereldbeeld, met hun diepste waarden en motivaties. Goed ingekaderd en ondersteund met de vereiste feiten en voorbeelden die mensen helpen hun gewoonten vast te stellen. De grafiek (zie onderstaande link om de grafiek te openen) gepubliceerd door Barrett C. Brown, bevat vijf verschillende “Ecologische zelven. ” Elk ‘zelf’ vertegenwoordigt een gemeenschappelijk wereldbeeld, heeft een unieke manier om de omgeving te begrijpen en resoneert met een specifieke communicatiestijl.
http://www.cruxcatalyst.com/wp-content/uploads/worldviews.jpg
Een korte beschrijving van de vijf ecologische zelven en bijpassende ‘beelden’.
Eco-Guardian: Een belangrijk onderdeel van het Eco-Guardian wereldbeeld is het magische en animistische geloofssysteem. Dit zien we vaak bij jonge kinderen. Een soortgelijke vorm maakt ook deel uit van de complexe constellatie van overtuigingen van veel inheemse groepen, evenals enkele aspecten van de New Age-beweging. Kenmerkend van dit wereldbeeld is dat krachten worden toebedeeld aan dieren, planten, stenen, en andere dingen uit de natuur.
Eco-Warrior: Of een andere term: milieu helden. Dit spreekt de jeugd van veel culturen aan. Hibridos del Mar (Hybrides of the Sea) zijn Mexicaanse marine-superhelden die vechten tegen vervuiling en corruptie. Deze doelgroep wil graag in actie komen en een milieuheld zijn. Foto’s van extreme vervuiling of wrede vernietiging van het milieu kunnen milieuhelden helpen om succesvol actie te ondernemen.
Eco-Manager: Afbeeldingen die een beroep doen op de Eco-manager kunnen ingebed zijn in een seculiere of religieuze context. Meestal zullen deze beelden ‘pure’ natuur laten zien, onaangetast door de mensheid, bloeiend, ongerept en, in het geval van christelijk milieubewustzijn, herinnerend aan de Hof van Eden. Het beeld van een bedreigde orang oetan is een voorbeeld. Het Eco-Manager wereldbeeld kan de manier suggereren waarop de Natuur ‘zou moeten zijn’, volgens de Goddelijke of staatswet.
Eco-Strategist: Duurzaamheidbeelden die worden gebruikt om mensen te motiveren die dit wereldbeeld vasthouden, kunnen in twee brede categorieën worden onderverdeeld: Challenge / Strategy en Nature + Technology. Eco-strateeg-beelden over het algemeen hebben de neiging om een ’menselijke controle’-dynamiek te communiceren. De veronderstelling is dat we de controle hebben over de natuur; dit is een veel voorkomend thema in de opkomst van het wereldwijde modernisme.
Eco-Radical: Afbeeldingen die dit wereldbeeld motiveren vallen in twee categorieën: cynisch/deconstructionistisch en koesterende/spirituele groei. De postmoderne terugslag tegen het modernisme en de (onbedoelde) nadelige effecten ervan heeft geleid tot een hele reeks beelden die onze definitie van vooruitgang uitdaagt en alternatieve manieren biedt om de wereld te zien. Deze wereldcentrische gevoeligheid komt over het algemeen naar voren naast een verplichting tot persoonlijke/spirituele groei. Dit groeimotief maakt gebruik van positieve, mooie beelden van mensen die in de natuur communiceren, mediteren, het leven buitenshuis vieren en duurzaamheid dienen terwijl ze zichzelf transformeren.
Bron: http://www.cruxcatalyst.com/2013/08/15/communicating-sustainability-to-different-worldviews/
► Acht verschillende intelligenties volgens Howard Gardner (SDG 17)
Howard Gardner heeft acht verschillende manieren beschreven waarop je intelligent kan zijn.
- verbaal/linguïstische intelligentie: intelligent met taal.
- logisch/mathematische intelligentie: intelligent met rekenen.
- visueel/ruimtelijke intelligentie: intelligent met zien.
- muzikaal/ritmische intelligentie: intelligent met muziek.
- lichamelijke/kinesthetische intelligentie: intelligent met bewegen.
- interpersoonlijke intelligentie: intelligent met betrekking tot mensen.
- intrapersoonlijke intelligentie: intelligent met betrekking tot jezelf.
- natuurgerichte intelligentie: intelligent met betrekking tot de natuur.
Rond de acht intelligenties zijn veel meningen en opvattingen ontstaan. Het onderstaande citaat uit een publicatie van het Onderzoeksinstituut voor Leren en Onderwijs, “Over het vóórkomen en voorkómen van
neuromythen in het onderwijs”, geschreven door Sanne Dekker, Nikki C. Lee en Jelle Jolles, geeft een wetenschappelijk onderbouwd beeld in hoe je de acht intelligenties zou kunnen plaatsen binnen het onderwijs.
“Een veelvoorkomende neuromythe onder Nederlandse leraren betreft leerstijlen. Er wordt aangenomen dat er verschillende leerstijlen zijn, namelijk visueel, auditief of kinesthetisch. Bijna alle leraren (96 %) die in het onderzoek betrokken waren, dachten dat de leerprestaties van kinderen zouden verbeteren als de leerlingen worden onderwezen in de leerstijl van hun voorkeur. Dit is echter niet juist. Wat wel klopt,
is dat visuele, auditieve en kinesthetische informatie in verschillende delen van het brein wordt verwerkt. Echter, deze structuren zijn allemaal met elkaar verbonden. Informatie vanuit verschillende sensorische modaliteiten wordt continu met elkaar uitgewisseld. Daarom is het incorrect om aan te nemen dat slechts één sensorische modaliteit betrokken is bij de informatieverwerking. Nog sterker: het is aannemelijk dat de ontwikkeling erbij gebaat is dat alle sensorische modaliteiten worden gestimuleerd.”
Bron: http://static.jellejolles.nl/140919DekkerJollesNeuropraxisJJ.pdf
► Wat is een chakra en waar dient het voor? (SDG 3 en SDG 16)
In de klassieke yogaleer wordt veel gesproken over prana. ‘Prana’ is een Sanskriet woord en betekent ‘vitale levensenergie’. Het is de levensenergie die je nodig hebt om te kunnen bestaan.
In andere Oosterse stromingen is Prana ook wel bekend als Chi, qi of ki. Tai Chi, Qi Gong en Reiki zijn voorbeelden van andere Oosterse stromingen. Nadi staat voor een kanaal waar prana, levensenergie, doorstroomt. Plekken waar deze nadi’s elkaar kruisen heten chakra’s. Deze levensenergie stroomt door ieder lichaam in meerdere banen, als soort bloedvaten. Chakra’s fungeren als energiecentra. Het zijn plekken waar energie doorheen stroomt, als een soort kolk. Er zitten 7 chakra’s in het lichaam verspreid, ieder chakra staat verbonden met lichaam en geest. De afbeelding hieronder weergeeft op welke plekken chakra’s zitten.
► Het Human Design Systeem (SDG 3)
Human Design maakt op basis van het tijdstip van je geboorte een Human Design Diagram. Je geboortetijdstip en plaats zijn bepalend voor het functioneren van de energiecentra (chakra’s) in jezelf. ‘Human Design System’ (HDS), is een synthese van genetische wetenschap en oude wijsheden, waaronder de I Ching, astrologie, de Kaballah, het Hindoe-Brahmin chakra model en andere fundamenteel-mystieke wijsheid. Het toepassen van de hoogste graad van kennis uit dit systeem, geeft inzicht in de diepst-psychologische karakter van elk individu, hun verschillende fysieke gezondheidskenmerken, hun persoonlijke verbindingen in relaties en complexiteiten en in hun familie- en groepsdynamische processen. Op basis van geboortedatum, geboorteplaats en geboorte tijdstip, wordt een analyse gemaakt van jouw Human Design. Daarbij gaat het systeem uit van de volgende vier typen:
1. Manifestors (8% van de mensen) de zelfstandig ondernemers in de wereld, die hier zijn om te initiëren en om verandering te brengen.
- Generators en Manifesting-Generators (70% van de mensen) willen zaadjes tot wasdom laten komen en kunnen aan de slag met projecten, met klussen, iets opbouwen en/of uitbouwen. Werk is het allerbelangrijkste aspect in hun bestaan, voor een baas, het runnen van een huishouden en/of opvoeden van kinderen.
- Projectors (21% van de mensen): zijn hier niet zozeer om een bijdrage te leveren met energie maar met inzicht(en) te komen. Ze kunnen energie van anderen sturen en begeleiden, wat hen tot ideale managers, adviseurs en coaches maakt.
- Reflectors (slechts 1% van de mensen): Reflectors zijn helemaal open en in hun design is geen enkel centrum (zie hieronder) ingekleurd. Wanneer ze uitleven wie zij werkelijk zijn, zijn ze als een spiegel en in staat door hun ‘openheid’ een ontvankelijke, accepterende manier te luisteren en naar dingen te kijken.
Het Human Design systeem gaat tevens uit van de negen energiecentra in je lichaam. Bij iedere energiecentrum in je lichaam kun je een specifieke vraag die bij die plek hoort aan jezelf stellen om meer inzicht in jezelf te krijgen en te reflecteren op hoe je in de wereld staat. Dit zijn de volgende vragen:
- Hoofd (Kruin): probeer ik antwoord te geven op alle vragen van anderen?
- Ajna: probeer ik iedereen ervan te overtuigen dat ik zeker ben?
- Keel: probeer ik aandacht te trekken?
- G centrum (lever): zoek ik naar richting en liefde?
- Hart: probeer ik mezelf te bewijzen?
- Sacraal: weet ik wanneer genoeg – genoeg is?
- Milt: hou ik vast aan dat wat niet goed voor mij is?
- Solar Plexus (emo): probeer ik de waarheid en confrontatie te vermijden?
- Wortel: haast ik me om van de stress of druk af te zijn?
► Overeenkomsten van religies (SDG 16)
De christelijke mystieke en katholieke priester Thomas Keating woont in het hooggebergte van Colorado en houdt gedurende 20 jaar jaarlijkse bijeenkomsten met spirituele leiders uit vele denominaties. Hij had dialogen met hen in een poging te vinden wat hen verenigde. Hier is zijn lijst van wat hij gemeenschappelijk vond aan iedereen:
1. De wereldreligies getuigen van de ervaring van Ultieme Werkelijkheid, waaraan zij verschillende namen geven: Brahman, Allah, Absoluut, God, Grote Geest.
2. Ultieme Werkelijkheid kan niet worden beperkt door een naam of concept.
3. Ultieme Werkelijkheid is de basis van oneindige potentialiteit en actualisatie.
4. Geloof opent, aanvaardt en reageert op Ultieme Werkelijkheid. Geloof gaat in deze zin vooruit op elk geloofssysteem.
5. Het potentieel voor menselijke heelheid (of in andere referentiekaders – verlichting, redding, transformatie, gelukzaligheid, nirvana-) is aanwezig in ieder menselijke persoon.
6. Ultieme werkelijkheid kan niet alleen worden ervaren door religieuze praktijken, maar ook door de natuur, kunst, menselijke relaties en dienst aan anderen.
7. Zolang de menselijke conditie als gescheiden van de Ultieme Werkelijkheid wordt ervaren, is deze onderworpen aan onwetendheid en illusie, zwakheid en lijden.
Gedisciplineerde oefening is essentieel voor het spirituele leven; maar spirituele verworvenheden zijn niet het resultaat van eigen inspanningen, echter het resultaat van de ervaring van eenheid met de Ultieme werkelijkheid.
► Evolutionair activisme (SDG 16)
Evolutionair activisme bevordert bewuste actie en de evolutie van sociale systemen, verhalen en
technologieën gebaseerd op fundamentele realiteiten zoals:
• onderlinge verbondenheid, verwantschap en gedeelde aard van het leven
• co-creativiteit en co-evolutie
• heelheid, die in de evolutie verschijnt als inclusieve pasvorm – de manieren waarop verschillende entiteiten, van organismen tot ideeën, samenwerken om resultaten te produceren die zowel de eigen missies en doelen omvatten en dienen, als ook het grotere leven waarin ze zijn ingebed.
De evolutiegids, een organisatie die zichzelf omschrijft als nr. 1 evolutiegids voor zinvolle evolutie, beschrijft op hun website hun missie en visie, die nauw aansluit bij evolutionair activisme. Zo beschrijven ze de volgende, vitale kansen voor bewuste evolutie, zowel persoonlijk als collectief:
- “Wij beschouwen de kosmos als levend en bewust. De kosmos vormt de basis van ons bewuste bestaan.
- Als we onszelf zien als een integraal wezen kunnen we ons verder bewust verheffen door reflectie op ons persoonlijke leven, het aanboren van onze eigen schatkamer. Want evolutionair leiderschap gaat uit van een dieper bewust zelfleiderschap en bewuste samenwerking met anderen (WEvolutie), waarbij je werkt aan een duurzaam evenwicht tussen de 5 P’s van pneuma, people, peace, planet en profit.
- Het evenwicht van planetaire ecosystemen is essentieel voor onze overleving. Wij moedigen initiatieven voor bewuste [W]evolutie aan.
- Wij zetten de kennis, de ervaring, het nieuws, de visie of de opinie van mensen die bewuste [zelf]evolutie voorstaan om in opbouwende artikelen of inspirerende video-interviews. Die uitnodigen tot debat en die zaden voor anderen laten ontkiemen.
- Mensen kunnen een ethisch, ecologisch en dienstbaar leiderschapsvoorbeeld zijn voor anderen en daarmee de inspirator voor vernieuwing en duurzaamheid.
- Samen kunnen we een bijdrage leveren aan een wereld van duurzaamheid, vrede en gezondheid, want wij zijn allen in essentie al mede-scheppers van het leven. Kern
1. Ga uit van de essentie.
2. Omarm evolutie van mensen, organisaties en initiatieven.
3. Wees dienstbaar en verbindend.
4. Co-creëer voor bewuste evolutie van het geheel.”
► ‘Ikigai’; het hebben (of vinden) van je eigen doel in het leven (SDG 3 en SDG 4)
‘Ikigai’ is een Japans concept dat draait om het hebben (of vinden) van je eigen doel in het leven, de reden waarom je uit je bed komt. Je ‘Ikigai’ is het punt waar een aantal aspecten uit leven samenkomen, namelijk datgene waar je van houdt, wat je goed kan, wat de wereld nodig heeft en waar je voor betaald wordt.
Het is het kruispunt van je passie, je missie, je vak en je roeping. De basis voor het vinden van je ‘Ikigai’ is meestal een uitgebreide zoektocht naar jezelf. Dit is het beste te illustreren met de overlappende cirkels van een Venndiagram. De vier cirkels staan voor:
- Waar je van houdt
- Waar je goed in bent
- Wat de wereld nodig heeft
- Waar je voor betaald wordt/kan worden
Jongeren
1.3.1 Waardevol Ga naar opdracht
Ontdekken wat we nu eigenlijk het meest waarderen en het daarop afstemmen van de manier waarop je in de wereld staat.
1.3.2 Een wereld van verschil Ga naar opdracht
Door hun wereldbeeld nader te onderzoeken worden leerlingen rustig en zelfverzekerd over wie ze zijn en hoe ze zichzelf zien in de wereld.
Overige activiteiten
► Incheck cirkels om te ‘meten’ hoe iedereen zich voelt en om de ‘needs’ in beeld te krijgen van de groepsleden
► Stille meditatie, met behulp van een verscheidenheid aan technieken
► Positieve visualisatietechnieken
► Hatha Yoga, Tai Chi, Chi Kung en andere bewegingsdisciplines
► Stel verschillende herinneringen in om gedurende de dag ‘mindful’ te zijn
- https://www.storyboardthat.com/nl/articles/b/ladder-of-gevolgtrekking
- https://www.toolshero.nl/besluitvorming/inferentieladder/
- https://www.youtube.com/watch?v=K9nFhs5W8o8
- https://www.toolshero.nl/verandermanagement/spiral-dynamics-model/
- https://talentstimuleren.nl/?file=2340&m=1415891600&action=file.download
- https://www.youtube.com/watch?v=Cr8_8UQQpQE
- http://nextstepintegral.org/wp-content/uploads/2011/04/Communicating-Sustainability-Barrett-Brown.pdf
- https://www.leraar24.nl/acht-typen-intelligenties-van-de-meervoudige-intelligentie-theorie-van-howard-gardner/
- https://www.leraar24.nl/app/uploads/Concretiseren-van-CL-en-MI.pdf
- https://www.leraar24.nl/verhoogt-het-inzetten-op-meervoudige-intelligenties-de-leerresultaten/
- http://files.webklik.nl/user_files/2011_07/290385/17-chakra_meditatie.pdf
- https://www.youtube.com/watch?time_continue=150&v=Tma-3C-02Eg
- https://www.jovianarchive.com/Home
- http://www.humandesign.nl/Humandesign/assets/pdf/happinezz.pdf
- https://www.houseofawareness.com/spiritualiteit-wetenschap/wat-is-een-chakra/
- https://www.youtube.com/watch?time_continue=2&v=p106pkp6OhQ
- https://www.youtube.com/watch?v=MrChJPUYyi4
- https://www.youtube.com/watch?v=TEA7MqkvU7w&feature=youtu.be
- http://www.thegreatstory.org/evolutionary-activism.pdf
- https://studybuddhism.com/en/tibetan-buddhism/about-buddhism/buddha-s-basic-message/the-four-noble-truths-an-overview
- https://www.youtube.com/watch?time_continue=5&v=EbZXT-eDoS8
- https://www.youtube.com/watch?v=eYDVGWhaqGk
- https://www.toolshero.nl/psychologie/persoonlijk-geluk/ikigai/

Het beeld dat we van de wereld hebben is direct gelinkt aan onze waarden. Weet je beter wat jij waardevol vindt, dan is het eenvoudiger te snappen waar je je mee bezig houdt, en mee bezig zou willen houden, in de wereld. Het helpt je ook je eigen waardensysteem meer te doorgronden en te zien of het nu werkelijk past bij je diepste wensen en je wereldbeeld.
Ontdekken wat we nu eigenlijk het meest waarderen en het daarop afstemmen van de manier waarop je in de wereld staat.
Deelnemers worden er zich meer bewust van of hun acties passen bij hun waardensysteem en wereldbeeld en maken een beginnen met verschuiving en transformatie van deze krachten die hun handelen vorm geven.
- Papier of kladblok voor het maken van aantekeningen
- Handout met daarop een tabel voor het invullen van waardes en activiteiten waarin ze betrokken zijn.
- Vraag de deelnemers wat ze willen en maak hiervan een lijst op de flipover.
De meeste mensen willen meer dan alleen geld, eigenlijk iedereen. (De antwoorden op deze vraag blijken voor alle leeftijden wonderbaarlijk vaak het zelfde te zijn.) - Groepeer op een nieuwe flipover de wensen in economische rijkdom (zaken met een prijskaartje zoals educatie, huizen, banen ,surfplanken), sociale rijkdom (vertrouwen en relaties – zaken als beste vrienden, mams en paps, vrede, surfen, gezondheid), milieu rijkdom (oceanen, bergen, bomen) en spirituele rijkdom (mededogen, liefde, dienstbaarheid)
- De diverse vormen van rijkdom weven zich samen tot een persoonlijk algemeen welbevinden. Dit geeft een nieuw bewustzijn.
- Zie voor inspiratie de onderstaande bucketlist.
Nabespreken van deze activiteit kan het beste worden gedaan in kleine groepjes en vervolgens met de hele groep om de diverse ervaringen te kunnen ervaren en delen.
Jongeren: Vraag de jongeren wat ze ontdekt hebben over hun waardes en hoe die zich verhouden tot hun handelen in de wereld. Hoe verhoud zich dit tot de rest van de gemeenschap? Tot de rest van de wereld? Wat was het belangrijkst in wat er in deze activiteit gebeurde? Wat hebben ze gemist?
Facilitators: Wat heb je opgemerkt tijdens deze activiteit? Hoe goed hebben deelnemers het gedaan? Begrepen ze de aanwijzingen? Zijn er risico’s of onvoorziene resultaten naar voren gekomen? Wat zou je de volgende keer anders doen?
Bucketlist
Bron www.confront.nl
- ’s Nachts zwemmen, tussen de zeevonk
- Alle hoofdsteden van Europa zien
- Alle treinstations van Nederland bezoeken en daar een fotoboek van maken
- Alle werelddelen bezoeken
- Auswitch bezoeken
- Backpacken met mijn kind
- Beter ademen
- Bevriend raken met een zwaan en zijn jongen op zien groeien
- Vijf keer bloed geven en zo een leven redden
- Boek schrijven
- Boswandelingen voor kinderen organiseren en begeleiden
- Broodje eten met de president van Amerika
- Bungee jumpen
- Zwemmen met schildpadden
- Carnaval in Rio de Janeiro
- Cd opnemen
- Cruise maken
- Dagelijks mediteren
- De Chinese muur bezoeken
- De Dalai Lama ontmoeten
- De Elfstedentocht schaatsen of fietsen
- De Kilimanjaro of andere berg beklimmen
- De koning en de koningin ontmoeten
- De marathon of halve marathon lopen
- De Niagara of andere watervallen zien
- De Noordkaap zien
- De oktober feesten in Duitsland bezoeken
- De Olympische Spelen meemaken
- De Oostvaarderplassen bezoeken
- De piramides van Egypte bezoeken
- De route van de Sound of Music lopen in Oostenrijk
- De Tai Mahal in India bezoeken
- De tour de France live zien|
- De Zuidpool bezoeken
- Deepak Chopra ontmoeten
- Diepzeeduiken
- Door de woestijn reizen met een Landrover
- Drie keer per jaar op vakantie
- Een (navel)piercing nemen
- Een andere taal leren spreken of schrijven of lezen
- Een baan in de milieusector
- Een berg beklimmen
- Een boek schrijven
- Een cursus volgen over een onderwerp dat ik normaal niet zou doen
- Een cursus yoga of mindfulness volgen
- Een diervriendelijke tuin creëren
- Een diploma halen
- Een eigen paard
- Een eigen website bouwen
- Een film maken
- Een flikflak kunnen maken
- Een goede moeder zijn
- Een groter huis
- Een half jaar in het buitenland wonen
- Een half jaar vegetarisch leven
- Een houtkachel in mijn huis
- Een huis kopen
- Een keer gokken in Las Vegas
- Een keer modderworstelen
- Een kinderboek schrijven
- Een koe leren melken
- Een lied componeren en samen met Ilse de Lange zingen
- Een memoryboek maken voor als ik er niet meer ben
- Een moodboard maken
- Een mooi meditatieplekje vinden in de natuur dicht bij huis
- Een mountainbike kopen en alle MTB/ATB routes in Nederland rijden
- Een muziekstuk componeren
- Een nieuwe auto kopen
- Een onbekende zomaar een compliment geven
- Een orgaan doneren
- Een pleegkind een veilig thuis bieden
- Een reis als reisbegeleider begeleiden
- Een ruimtereis maken
- Een rups in een vlinder zien veranderen
- Een salto kunnen maken
- Een schilderij maken
- Een spiritueel bad in de Ganges nemen
- Een surprise party organiseren
- Een tattoo laten zetten
- Een tocht in een limousine
- Een vlot maken en de rivier afvaren in Zweden
- Een week op een onbewoond eiland wonen
- Een werkende vulkaan bekijken
- Een zeehondje uitzetten
- Elke dag dankbaar zijn voor wie ik ben en wat er in mijn leven is
- Elke dag een uur sporten
- Elke maand 5 tot 10% geven aan minderbedeelden (kan ook in tijd)
- Elke maand een dagje naar de sauna
- Elke maand naar de schoonheidsspecialiste
- Elke week een boek lezen
- Film maken
- Fit worden/zijn
- Fitnessruimte in huis
- Frans (of welke andere taal dan ook maar) leren
- Gezonder koken en eten
- Gitaar, piano of een ander instrument leren bespelen
- Gondelvaren in Venetië
- Het bijleggen met degenen met wie ik nog wat heb goed te maken
- Het standbeeld van hatchi op Shi baya Station bezoeken
- Het verschil uitmaken voor 10.000 andere mensen
- Huishouden uitbesteden
- Iedere maand een recept uit mijn kookboek maken
- Iets wezenlijks voor iemand anders betekenen
- In een iglo overnachten
- In een musical spelen
- In het donker in de zee zwemmen
- Kameel rijden in de woestijn
- Kamperen in de vrije natuur
- Kajakken op een Franse rivier
- Kite surfen
- Kleur en kledingstijl advies
- Koken voor daklozen
- Lachen tot ik moet huilen
- Leren beleggen van Warren Buffet
- Leren dansen vanuit mijn gevoel
- Leren foto’s bewerken
- Leren fotograferen
- Leren golfen
- Leren paardrijden
- Leren skiën
- Leren snowboarden
- Leren stijldansen of salsa dansen
- Liefdevolle relaties
- Liever voor mezelf zijn
- Meedoen aan een flasmob
- Meedoen met de Nieuwjaars duik
- Meer groenten en fruit eten
- Meer met aandacht leven
- Meer naar mijn onderbuik luisteren
- Meer water drinken
- Mekka bezoeken
- Met de Oriënt express
- Met een huskyslee een tocht maken
- Met een luchtballon varen
- Mezelf accepteren
- Mezelf een make over geven
- Mezelf laten masseren
- Mijn duikbrevet halen
- Mijn eigen bedrijf starten
- Mijn eigen doodskist ontwerpen
- Mijn eigen moestuin
- Mijn favoriete artiest live ontmoeten
- Mijn geliefden in een gedicht laten weten dat ik van ze houd
- Mijn grootste idool ontmoeten
- Mijn leven ontdoen van ballast die ik toch niet meer gebruik
- Mijn levensdoel ontdekken
- Mijn rijbewijs halen
- Mijn tijger in de ogen kijken en mijn angsten overwinnen
- Minimaal 50 verschillende landen in 5 werelddelen bezoeken
- Motor leren rijden
- Muziekfestival bezoeken
- Nederland vanaf het water bekijken
- Nee leren zeggen
- Oerol bezoeken
- Onbeperkt kleren kopen
- Onverwachts iets voor iemand doen zonder dat hij of zij er iets voor terugverwacht
- Op safari gaan
- Op vakantie naar….
- Optreden voor een groot publiek
- Paardrijden in Mongolië
- Parachute springen
- Parasailing
- Pelgrimeren naar Santiago de Compostella
- Permanente make up
- Professionele fotoshoot
- Raften
- Reisverhalen schrijven
- Rijk worden
- Romantisch eten aan het strand
- Samen met een vriendin de 100 wensen uitvoeren en er een boek over schrijven
- Scuba diven in Australië
- Seminars geven
- Skiën
- Snellezen leren
- Snorkelen in de oceaan
- Sparen voor iets dat belangrijk voor me is
- Sponsor worden
- Te voet door Afrika
- Training van Anthony Robbins bijwonen
- Trouwen
- Twee keer per jaar met een (van de) kind(eren) op stap
- Tweede huis in het buitenland
- Uitstekende gezondheid
- Van het Klimduin in Schoorl naar beneden rollen
- Verliefd worden
- Vissen op de Noordzee
- Vrachtwagenrijbewijs halen
- Vrienden voor het leven vinden
- Vrijwilligerswerk doen
- Wadlopen als het wad bevroren is
- Wadlopen naar alle Waddeneilanden
- Wakker worden op een onbewoond eiland
- Wedstrijden rijden
- Werken bij een internationale conservatie organisatie
- Werken op een boerderij in Noorwegen of Louisiana
- Zangles nemen
- Zeilen op zee
- Zingen in een leuk koor
- Zwemmen met dolfijnen
- Wereldkampioenschappen van je favoriete sport bezoeken
- Workshop glas schilderen
- Zeilen op de oceaan
Leeftijdsadvies (Kind - Jeugd- Volwassen)
Alle
- Hoofd – Cognitief – Concepten 30%
- Handen – Vaardigheden – Skills 70%
- Hart – Attitude – Gedrag 30%
- Samenleven – Community 80%
SDGoals
1: No Poverty
2: Zero Hunger
3: Good Health and Well-Being for people
4: Quality Education
5: Gender Equality
6: Clean Water and Sanitation
7: Affordable and Clean Energy
8: Decent Work and Economic Growth
9: Industry, Innovation and Infrastructure
10: Reduced Inequalities
11: Sustainable Cities and Communities
12: Responsible Consumption and Production
13: Climate Change
14: Life Below Water
15: Life on Land
16: Peace, Justice and Strong Institutions
17: Partnerships for the Goals

Wereldbeelden hebben altijd met elkaar in strijd gelegen. Op dit moment zijn er echter een aantal die steeds meer met elkaar in conflict raken.
- Zij die geloven in de globalisering van de kapitalistische vrije markt en zij die geloven in gemeenschappelijk georiënteerde fairtrade en lokalisatie.
- Zij die religieus fundamentalist zijn en zij die wetenschapsfundamentalist zijn.
- Zij die er van uit gaan dat de aarde en de natuur geëxploiteerd dient te worden ten behoeve van de mensheid en hen die de mensheid zien in de rol van beheerder en beschermer.
De trend naar een groter mondiaal bewustzijn wordt geëvenaard door de trend naar meer lokaal. Baanbrekende groepen zijn in staat hun wereldvisie aan te passen en een betere, positieve visie te ontwikkelen die beter bij de feitelijke situatie past. Onze wereldbeelden kunnen zich manifesteren op de meest onwaarschijnlijke manieren en in alles wat we ervaren.
Door hun wereldbeeld nader te onderzoeken worden jongeren rustig en zelfverzekerd over wie ze zijn en hoe ze zichzelf zien in de wereld.
De jongeren worden zich meer bewust van zichzelf, hun geloofssysteem, hun gevoelens en de kwaliteiten die bij hen passen.
Essentiële oliën, eierwekker, twee sets kaarten; een die gevoelens weergeeft, en de ander met dieren.
- Start: Laat iedereen om te beginnen wat essentiële olie op hun polsen smeren. Vraag ze een vleug in te ademen en dan rustig uit te ademen.
- Aanwezigheid: Wees samen een poosje alleen maar stil en kijk samen naar de eierwekker. Laat ze opletten welke lichaamsdelen signalen beginnen uit te sturen naar hun bewustzijn: Maag, hoofd, ledematen, borst, gezicht, enz. Interpreteer deze signalen. Bijv: waarom voelen mijn benen zo warm?
- Gevoelens: Geef aan dat iedereen via de één-minuut timer de kans krijgt om te laten horen hoe ze zich voelen. Laat nu één van de gevoelskaarten zien en vraag de deelnemers op te schrijven welke kleur ze er bij voelen. Laat de eierwekker rond gaan waarbij iedereen een minuut krijgt te vertellen welke kleur ze voelden en waarom. Herhaal dit met 4 andere kaarten. Laat telkens tussendoor opschrijven welke kleur gevoeld werd.
- Dieren: Laat elke deelnemer een dierenkaart trekken en kijken naar het dier. Leg uit dat elk dier ons op zijn eigen wijze komt helpen. Vraag ze te voelen welke kwaliteiten het dier hun probeert mee te geven en laat dit in steekwoorden opschrijven. Laat de eierwekker weer rond gaan en laat ze de kwaliteiten noemen en vraag ze te beschrijven waarom ze denken dat dit dier hen die kan geven.
Nabespreken van deze activiteit kan het beste worden gedaan met de hele groep om de diverse ervaringen te kunnen ervaren en delen.
Jongeren: Vraag de jongeren wat ze gemerkt hebben over de wereldbeelden van zichzelf en anderen. Hoe verhoud zich dit tot de rest van de gemeenschap? Tot de rest van de wereld? Wat was het belangrijkst in wat er in deze activiteit gebeurde? Wat hebben ze gemist?
Facilitators: Wat heb je opgemerkt tijdens deze activiteit? Hoe goed hebben deelnemers het gedaan? Begrepen ze de aanwijzingen? Zijn er risico’s of onvoorziene resultaten naar voren gekomen? Wat zou jeu de volgende keer anders doen?
Leeftijdsadvies (Kind - Jeugd- Volwassen)
Jeugd – Volwassen
- Hoofd – Cognitief – Concepten 80%
- Handen – Vaardigheden – Skills 60%
- Hart – Attitude – Gedrag 60%
- Samenleven – Community 70%
SDGoals
1: No Poverty
2: Zero Hunger
3: Good Health and Well-Being for people
4: Quality Education
5: Gender Equality
6: Clean Water and Sanitation
7: Affordable and Clean Energy
8: Decent Work and Economic Growth
9: Industry, Innovation and Infrastructure
10: Reduced Inequalities
11: Sustainable Cities and Communities
12: Responsible Consumption and Production
13: Climate Change
14: Life Below Water
15: Life on Land
16: Peace, Justice and Strong Institutions
17: Partnerships for the Goals